vendredi 11 décembre 2015

U geniu (3/3)

Una nuvella di Paulu Franceschi


Era friscura. I nivuli neri erani affaccati da sopra à a sarra è a parsona i vidia falà versu a Catena di u Quarcionu. L'acqua nivosa si sparghjia à pocu à pocu è ingutappava ogni vangonu. U fumaccionu aia abbughjatu quiddi loca. In a ghjurnata, u tempu s'era rinfriscatatu di più. Avà i primi stracciona di nevi si pudiani veda. Nivacciulava... In un lampu, ci fù u corri corri... À u capu di un quartu d'ora, erani tutti riuniti annantu à a cresta. Da quì, si vidia a maiò parti di u Quatronu. Ùn nivacciulava ch'è annantu à u Quatronu. Chì fora di u Quatronu, ùn ci era nè nevi nè acqua nivosa nè nudda. Difatti, ùn ci piuvia più nemmenu. À dì lu veru, accadia ch'eddu piuvissi in u Quatronu, ma ùn ci era mai acqua da quand'è u Limitonu. Fà chì l'alta atmusfera era stata anniintita, distrutta. Solu un Quatronu di vita era stata prisirvatu. Un Quatronu vivu è basta. Era forsi tuttu ciò chì firmava di 'ssa pianeta. Ci sarà statu altri Quatrona in altrò, in altri cuntinenti ? Era un beddu sapè. Fighjulavani, affascinati, i cavaddati di nevi chì curriani, com'è un fiumu scatinatu annantu à a sarra immaculata. I stracci di nevi filavani cresta cresta è saltichjavani com'è tanti frisgetti bianchi. I ghjuvanotti ussirvavani attentamenti u muvimentu furiosu di a nevi.
– A criniera, u cavaddu ! briunò Pitrunedda di colpu.
– U sameri ! l'eti vistu, dissi Petru Damianu, guasi à tempu ad edda.
– Era tutta a testa di un cavaddu, t'assicurgu, aghju vistu bè a criniera, dissi Pitrunedda.
– Innò, era quidda di un sameri, l'aghju vistu, socu sicuru.
– Sameri o cavaddu, l'oràculu hè beddu chjaru. Ci vò d'andà à circà lu, sùbitu sùbitu...
È cuddeteni tutti quanti versu quidda cresta.
– Ti rendi contu s'è ci hè un cavaddu ? Saria furmidèvuli. Ci pudaria ancu salvà, quissa.
Aiani cercu duranti trè ghjorna è finalmenti aiani trovu calcosa. Cavaddu micca. Sameri micca. Erani appena dilusi. Ma aiani trovu parechji ossa beddi maiori : èrani quiddi di calchì cavaddu, fà chi. Si n'era mortu quì tempi fà.
– Ci poni ghjuvà 'ss'ossa quì. Servi sempri un ossu, sopratuttu quand'eddu hè cusì maiori, aia dittu Petru Damianu. Eppo s'eddu u ci hà indittatu u Geniu, sà ciò ch'eddu dici...

Petru Damianu s'avvicinava di u Limitonu. U locu era abbastanza pulitu è appena paru dinò. Piglieti a grossa petra di granitu è a chjappeti pà u cantu, à dui mani. Pianamenti è bè, avvicineti u latu oppostu da u Limitonu. Feci avanzà pianu pianu a petra versu u Limitonu. À misura ch'edda pusseti a petra versu u Limitonu, cuminceti à falà da quandi una pòlvara grisgiccia. À u capu di trenta sicondi, ci fù una faccia larga è parfittamenti liscia. Petru Damianu feci vena quinci a petra è a puniti in terra. Po ricuminciò par fà un'antra faccia. Quandu fù finita, Petru Damianu spunì a petra tagliata in terra. Cuntimplava quidda petra parfittamenti scalpiddinata, incù i so quattru facci beddi lisci. A quatrera era d'òttima qualità, senza mancu un diffettu. À capu à un' ora, Petru Damianu aia fattu dinò cusì trè altri petri incù listessi diminsioni. Fighjulava avà i quattru petri incù una sudisfazioni trimenda. Eppo chjameti i so cumpagni :
– O Pitrunè, o Raffaè, viniti ghjà à veda ! Viniti, viniti !
– Uh li biddezzi ! dissi Pitrunedda, smaravigliata, fighjulendu i petri zuccati.
Petru Damianu ùn risposi micca, ma fighjulendu a capiddera nera di Pitrunedda chì ondulava sottu à i vampati di u libecciu, s'imaginava incun edda in a so casa nova. 

– « Abbadeti à Zifularinona » ! aia dittu l'oràculu in 'ssa matinata di mezu ghjunghju. 'Ssa volta quì, erani falati in furia versu quiddu valdu ind'eddi ci erani uni pochi di mèruli. Erani avà in una pitricaghja.
– Ci voli à circà i bizzichineri, midè, dissi Petru Damianu.
– Parchì solu i bizzichineri ? I bizzichigiaddi vani dinò, chersi Raffaeddu. 
– Innò o tontu, hà dittu « Zifularinona » : hè una fèmina !
Erani falati à tronca coddu è s'erani lacatu u Geniu fora. S'erani sminticati di 'ssa parti di u rituali chì prividia chì ci vulia à ghjentra l'ìdulu in a sàpara sùbitu dopu à a pridizzioni. Erani dighjà dui ori chì u Geniu era firmatu cusì solu fora. U ventu era dismissu è u soli cuminciava à pichjà. I spiriona bagnàvani quiddu locu è cumincia à fà buddonu. Di suttrattu, u Geniu missi à oraculà senza dismetta. Ùn ci era nimu par senta lu 'ssa volta :
– Tiniti contu di a Zampittatura !
– Surviglieti à Ascultancionu !
– Abbadeti à Martiddarinona !
– Feti casu di a Nivacciulatura !
– Steti attenti à Schirzancionu !



3 commentaires:

  1. Salute o Paulu,

    Anticipazione o fizzione spùtica ? Ci dìcenu dapertuttu chì da quì à pocu a Pianeta chì ci uspiteghja, vale à dì a Terra, hà da sprufundà. Ci pensavate scrivendu U Geniu o vole dì altr'affare u vostru scrittu ? À dilla franca esciuta ch'eo sò di sta lettura, sùbitu m'assaltanu e dumande :

    - Chì simbulizeghja in veru per voi stu Geniu ?
    -Comu m'hè vinuta l'idea di stu Quatronu ?
    - À l'oràculi ci cridite ? Da induve mi vene tant'imaginazione ?
    - I bizzichineri è i bizzichigiaddi sò acelli chì esìstenu ? (Sò citadina eiu è tandu per disgrazia acelli in veru ùn ne vecu tantu... )
    Avà basta, vi lasciu. Vi pregu un Natale Incantatu pienu à Gioie è Risate. Scialàtevila, Salute è Pace è ... à lèghjevi torna, s'ella accade... .

    RépondreSupprimer
  2. Salutu o Di Sfughjita,
    Hè vera chì u testu si mireta calchì spiigazioni. Vulemu pruvà à dà li?

    U Quatronu saria quì u risultatu di l'usu d'armi imaginati è straputenti, beddi più putenti ch'è l'armi nuclarii attuali. 'Ss'armi t'avariani una matrici giumetrica è quatrata. Tuttu hè statu distruttu, fora di calchì pezzu di tarritoriu chì par furtuna a s'hà francata, par via di calchì disfunziunamentu in a prugrammazioni di l'armi.

    Riguardu à l'aceddi, si tratta quì di meruli. Ind'è a merula, u masciu t'hà u bizzicu giaddu, inveci a femina t'hà u bizzicu neru. A parola "zifularinona" hè feminiccia, è si riferisci dunqua à i meruli bizzichineri.

    U Geniu illustra quì com'eddi poni nascia i cridenzi in i situazioni estremi d'angoscia è di sulitudina, essendu u risultatu di l'intarpritzaioni d'avvinimenti chì succedini à l'accasu.
    Ma 'ssu Geniu hè dinò d'una certa manera u geniu di a lingua, chì hè capaci à invintà paroli novi è mai intesi, ma chì t'ani un sensu.

    Spergu ch'è cusì sarà appena più chjaru.

    Boni festi.

    RépondreSupprimer
  3. Ùn sò micca spiicazioni inutuli, parchì mettini in evidenza a ricchezza di 'ssu testu.

    È in più aiutarani un ghjornu à chì vularà sfruttà pezzi di st'opara cù i so elevi...

    RépondreSupprimer